‘Yeniden demokratikleşme...’
Altan Öymen
Son Köşe Yazıları

‘Yeniden demokratikleşme...’

03.04.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Hepimize kutlu olsun, ülkemizin “yeniden demokratikleşme” sürecinin önünü açabilecek bir seçim sonucuna ulaştık.

O sonuçta, tabii, halkımızın ekonomik durumunu perişan eden hayat pahalılığı başta olmak üzere, ülkemizin genel ekonomik ve sosyal durumunu altüst eden beceriksiz politikalar, önyargılı kararlar, liyakatsizlikler, bağnazlıklar da var. Onların nedeni de bugünkü “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi” adındaki yönetim sistemi... Yetkiler, aynı zamanda iktidar partisi liderliğini de yapmakta olan cumhurbaşkanında. Onun dışındaki tüm devlet kuruluşlarının söz haklarının çok azalmış olması.

Parlamentonun yetkileri, hem yeni kuralların hem de fiili durumun sonucu olarak fark edilmiyor bile. Hükümetin ise ne Meclis’teki ne de devlet kuruluşlarındaki varlığı hissediliyor. (Bakanların bir kısmının faaliyet halinde görüntülendiği sahneler, bu seçim kampanyasında görüldü. 17 bakan, AKP’nin İstanbul’daki seçim kampanyası sırasında oradaydılar ki o da görev alanlarındaki bir etkinlik değildi.)

Böyle bir ortamda da tabii, demokrasinin “olmazsa olmaz”larından sayılan “görüşme, danışma, bilgi edinme, öğrenme, önerme, tartışma, kararlaştırma” gibi usulleri işlemiyor. Her şey fiilen, tek adamın sözüne kalıyor. Öyle bir uygulamanın sonucu da işte bugünkü durumumuz.

Kısacası: Pazar günkü seçimin yurttaşlarımızın çok büyük bir kısmını çok memnun eden sonucunu kutlarken o aşamanın arkasının gelmesi dileğini de unutmamakta fayda var.

***

Tabii, bu iş, daha önce de belirtmeye çalıştım, herkes için o kadar kolay değil. Çünkü başta yeni kuşaklar olmak üzere, nüfusumuzun büyük bir kısmı, demokrasinin gereklerinin büyük ölçüde yerine getirildiği zamanları bizzat yaşamadı. Mesela, 1950’lerin ilk yıllarını, 1961 Anayasası’ndan sonraki yılları, 1990’ları...

Çünkü AKP’nin genel başkanı Tayyip Erdoğan, 2003’ten beri aynı zamanda önce başbakan, sonra da cumhurbaşkanı olarak devletin de başında bulunuyor. Ve devlet yönetiminin tüm kadrolarını yönetip tüm kararlarını belirleyebilecek yetkiye ve olanağa sahip durumda... Tabii, o yetki ve olanakları kullanarak aldığı kararlara ve yolunu açtığı uygulamalara yönelik eleştirilerden payını alıyor.

31 Mart seçimlerinin sonuçlarından sonra, şimdiki durum da o... Seçimi kaybeden AKP’li belediye başkanlarının da eleştirilecek yanları var tabii...

Ama, buna işaret eden olursa, “Onu oraya tayin eden kim” sorusu akla geliyor.   

Kısacası: Herhangi bir demokratik ülkede örneği görülmeyen bu bizdeki “cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi”nin bizde de artık sona erdirilmesi gereğinin, bu seçimden sonra artık, o sistemi benimseyip savunanlar tarafından da kabul edilmesinde fayda var.

Yani bana öyle geliyor ki 21 yıl içinde yaşadıklarımızın ışığında, başka ülkelerin anayasalarındaki yenilikleri göz önünde tutarak ve onlardan da faydalanarak “yeniden demokratik anayasa” hazırlığına girişmenin zamanıdır.

Son 21 yıldır, demokrasinin kuralları dışındaki olayları izleyen ve demokrasinin bizde de var olduğunu hatırlamayan gençlerimize de ülkemizin demokrasi tarihini anlatan yayınlar yaparak “yeniden demokratikleşme” sürecini başlatabiliriz.

Ve öyle bir süreç başlarsa, hiç şüphe edilmesin, ülkemiz, “enflasyon” gibi, “açlık sınırının altı” gibi, “iş bulma derdi” gibi, “emeklinin sorunları” gibi, “doktor açığı-sağlık personeli sıkıntısı”, “burs bulma, kreş bulma” gibi dert ve sıkıntılardan kurtulmanın yolunu da en kısa zamanda bulacaktır. Çünkü bütün o dertlerin, sıkıntıların kaynağıdır bugünkü -demokrasiden hayli uzaklaşmış olan- yönetim sistemimiz. 

Yazarın Son Yazıları

Kim ne istiyor?

“Anayasamız değişmelidir. Çünkü askerler tarafından yapılmıştır. Bunun yerine, siviller tarafından yapılacak yeni bir anayasa hazırlanmalı ve yürürlüğe sokulmalıdır.”

Devamını Oku
04.06.2025
Dalga... Dalgalar

Başlıktaki “dalga” sözcüğü ve onun çoğul hali, daha çok, edebiî eserlerde kullanılır. Romanlarda, hikâyelerde, şiirlerde...

Devamını Oku
28.05.2025
CHP ve ‘75 yıl’

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 19 Mayıs günündeki bayramlaşmamız sırasında hatırlattı: O mayıs gününde, benim bir de özel anım var. Anımı kitaplarımda anlatmıştım. Oradan aklında kalmış.

Devamını Oku
21.05.2025
Barışın ve adaletin yolu

Barışın ve demokrasinin gerçekleşmesini ve yerleşmesini hedeflediğini ilan eden girişimlere, elbette karşı çıkılmaz. Başarılar dilenir. Eğer o dileğin gerçekleşmesine katkıda bulunacak bir öneriniz varsa bu, o girişimi yürütmek isteyenlere sunulur.

Devamını Oku
14.05.2025
Başsağlığı, mizah, şiddet ve dilek

Başsağlığı, mizah, şiddet ve dilek

Devamını Oku
07.05.2025
Hedeftekiler (2)

Hedeftekiler (2)

Devamını Oku
30.04.2025
Hedeftekiler…

Hedeftekiler…

Devamını Oku
16.04.2025
CHP, kurultay ve gençler

CHP, kurultay ve gençler

Devamını Oku
09.04.2025
Halkın dediği...

Halkın dediği...

Devamını Oku
26.03.2025
Yarışmak yerine, seçime sokmamak...

Yarışmak yerine, seçime sokmamak...

Devamını Oku
19.03.2025
Bunlar, başka hangi ülkelerde var?

Bunlar, başka hangi ülkelerde var?

Devamını Oku
12.03.2025
‘Barış süreci...’

‘Barış süreci...’

Devamını Oku
05.03.2025
‘5N 1K’

‘5N 1K’

Devamını Oku
26.02.2025
‘Hapishanecilik’

‘Hapishanecilik’

Devamını Oku
19.02.2025
Uğur Mumcu

Uğur Mumcu

Devamını Oku
29.01.2025
Turplar...

Turplar...

Devamını Oku
22.01.2025
‘Alacakaranlık’tan aydınlığa doğru

‘Alacakaranlık’tan aydınlığa doğru

Devamını Oku
15.01.2025
Barış süreci

Barış süreci

Devamını Oku
08.01.2025
Yeni yıl kutlu olsun!

Yeni yıl kutlu olsun!

Devamını Oku
01.01.2025
‘Silkeleme...’

‘Silkeleme...’

Devamını Oku
18.12.2024
Suriye ve iki soru...

Suriye ve iki soru...

Devamını Oku
11.12.2024
Gene gündemde

Gene gündemde

Devamını Oku
04.12.2024
Hangi alanda iyiyiz (2)

Hangi alanda iyiyiz (2)

Devamını Oku
27.11.2024
Hangi alanda iyiyiz?

Hangi alanda iyiyiz?

Devamını Oku
20.11.2024
Atatürk ve İnönü

Atatürk ve İnönü

Devamını Oku
13.11.2024
Kayyumlu rejim...

Kayyumlu rejim...

Devamını Oku
06.11.2024
Kutlu olsun...

Kutlu olsun...

Devamını Oku
30.10.2024
İstanbul Sözleşmesi

İstanbul Sözleşmesi

Devamını Oku
23.10.2024
TBMM’de ayağa kalkmak

TBMM’de ayağa kalkmak

Devamını Oku
11.10.2024
Kapalı ve açık...

Kapalı ve açık...

Devamını Oku
09.10.2024
Meclis açılırken...

Meclis açılırken...

Devamını Oku
02.10.2024
Bir o eksikti...

Bir o eksikti...

Devamını Oku
25.09.2024
Eylül ve CHP (3)

Eylül ve CHP (3)

Devamını Oku
18.09.2024
Eylüldeki yıldönümleri (2)

Eylüldeki yıldönümleri (2)

Devamını Oku
11.09.2024
Eylül günlerindeki savaş ve barış...

Eylül günlerindeki savaş ve barış...

Devamını Oku
04.09.2024
Meclis’teki ‘darbe’ler...

Meclis’teki ‘darbe’ler...

Devamını Oku
21.08.2024
Demokrasiden ‘kurtuluş’ yolu(!)

Demokrasiden ‘kurtuluş’ yolu(!)

Devamını Oku
14.08.2024
Normalleşme...

Normalleşme...

Devamını Oku
07.08.2024
Savaş ve Meclis...

Savaş ve Meclis...

Devamını Oku
31.07.2024
Kıbrıs ve barış...

Kıbrıs ve barış...

Devamını Oku
24.07.2024